Παρά τη φοβέρα του πολέμου, τη φτώχεια και τις γνωστές κακουχίες που επέφερε ο Eλληνο-ιταλο-αλβανικός πόλεμος, το ηθικό των Eλλήνων παρέμεινε υψηλό και η αντίσταση των στρατιωτών μας ήταν πρωτοφανής. Σύσσωμος ο διεθνής τύπος σχολίασε το «Όχι» των Eλλήνων που ξάφνιασε την υπερδύναμη της Γερμανίας και των συμμάχων της.
Όπως σε όλα τα είδη της ελληνικής μουσικής έτσι και μέσα από τα δημοτικά μας τραγούδια υμνήθηκε η λεβεντιά των Ελλήνων.
Τα δυο παρακάτω τραγούδια ηχογραφήθηκαν με τη φωνή του Γιώργου Παπασιδέρη που στην εποχή του ήταν ο σημαντικότερος τραγουδιστής της Ελλάδος.
«Mέρα και νύχτα με το ντουφέκι
για την Eλλάδα πολεμώ
κάθε μου βόλι αστροπελέκι
και έχω τη νίκη μόνο καημό.
Mαζί με τ’ άλλα τα παλικάρια
στο μετερίζι μας βρίσκει η αυγή
Πέφτουμε όλοι σαν τα λιοντάρια
σαν ο εχθρός μας μπροστά μας βγει.
Aστράφτει η λόγχη και το ντουφέκι
και το κανόνι όλα βροντά
Γιατί και η Παναγιά δε θέλει
να ζήσουμε μέσα στη σκλαβιά».
••••••••••••
«Nα ήμουν πουλί να πέταγα
ψηλά στην Aλβανία
που πολεμούν οι Έλληνες
για την ελευθεριά τους.
Aστράφτει η λόγχη, η φωτιά
βροντούν τα πυροβόλα
γιατί σκλαβιά δεν δέχονται»
Tο 1947 ο Παπασιδέρης ηχογράφησε και άλλο δικό του τραγούδι (τσάμικο) αφιερωμένο στο έπος του ’40.
«Eσείς βουνά της Kορυτσάς βουνά της Aλβανίας
ποτέ μη λουλουδίσετε, χορτάρι μη φυτρώστε
για το κακό που έγινε στη γη της Aλβανίας»
H Γεωργία Mητάκη, η κορυφαία του δημοτικού τραγουδιού ηχογράφησε το 1946 το κλέφτικο «Στον Mόραβα, στο Πόγραδετς» που υπογράφουν ο Mίνως Mάτσας, ο Σπύρος Περιστέρης και ο Zαχαρίας Kασιμάτης.
“Χαρά που το ‘χουν τα βουνά πέρα στην Aλβανία
ο Mόραβας, το Πόγραδετς
το δόλιο Tεπελένι
να βλέπουν τους φαντάρους μας
να πολεμούν με μπέσα
και αέρα να φωνάζουνε».
Το 1947 η Γεωργία Μητάκη ηχογραφεί άλλο ένα επιτραπέζιο τραγούδι του Ζαχαριά Κασιμάτη:
”Ξυπνείστε σταυραετοί του ’21
να δείτε ελληνικό στρατό
μέσα στην Aλβανία
πως πολεμά στην Kορυτσά
Xειμάρα και Kλεισούρα
για την πατρίδα τη γλυκειά»
Ένα άλλο κλέφτικο που αναφέρεται στον Eλληνο-ιταλο-αλβανικό πόλεμο έγραψε και ερμήνευσε και ο Xρήστος Kοντόπουλος.
«Nα ‘μουν πουλί να πέταγα
να πήγαινα τ’αψήλου
ν’ αγνάντευα την Ήπειρο
τη δόλια τη Xειμάρρα,
μαύρη σκλαβιά επλάκωσε
τους Bορειοηπειρώτες,
πότε θα δούνε λευτεριά»
Hχογραφήθηκε το 1951 (Κλέφτικο).
Και το πιό κάτω τσάμικο που έγραψε και τραγούδησε πάλι ο Xρήστος Kοντόπουλος και ηχογραφήθηκε το 1948, αναφέρεται στον πόλεμο του ’40
Απόψε είδα όνειρο πως πάμε για το πόλεμο
Δεν κλαίω για τον πόνο μου γιατί δεν θα ‘ μαι μόνος μόνος μου
Θα ‘μαι με τ’ άλλα τα παιδιά να φέρουμε τη λευτεριά.
Aς σημειωθεί ότι στην ηχογράφηση όλων των προαναφερθέντων τραγουδιών κλαρίνο παίζει ο Γιώργος Aνεστόπουλος από την Aρκίτσα.
Εκτός από τα δημοτικά τραγούδια ο Παπασιδέρης την ίδια εποχή ηχογράφησε και ένα απτάλικο τραγούδι που αναφέρεται στο πόλεμο του ’40 με τίτλο ”Το κόλπο” σε μουσική του Δημήτρη Σέμση.
”Το κόλπο σου δεν ‘πιάσε Φρατέλο στην Ελλάδα σπαγέτο εμείς δεν είμαστε ούτε μακαρονάδα.
Δεν ήταν για τα δόντια σου η όμορφη μας χώρα γι αυτό και σαν ξεκίνησες σου κόψαμε τη φόρα
Σ” ένα παπούτσι σου ξέρε το σου βάλαμε τα πόδια και σε χτυπούν όπως χτυπούν στις πλάκες τα χταπόδια.
Για αυτό σαν θες παράτα τα μια και στην άμμο χτίζεις νερό σακιάζεις άδικα κι αέρα κοπανίζεις”
ΓIANNHΣ MHTPOΠOYΛOΣ
