ΜΙΚΡΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΒΑΓΓΕΛΗ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Έφυγε από τη ζωή στις 17 Μαϊου, σε ηλικία 79 ετών ο μεγάλος Έλληνας συνθέτης, Βαγγέλης Οδυσσέας Παπαθανασίου. Γεννήθηκε στην Αγριά της ωραίας Μαγνησίας στις 28 Μαρτίου 1943 και από ηλικία των 6 ετών ασχολήθηκε με την μουσική χωρίς να έχει καμία θεωρητική εκπαίδευση.
Έρχεται και σπουδάζει κλασική μουσική και ζωγραφική στο Καλών Τεχνών. Στην αρχές της 10ετίας του `60 δημιουργεί το συγκρότημα Forminx με τους: Βασίλη Μπακόπουλο, Κώστα Σκόκκο, Σωτήρη Αρνή, Τάσο Παπασταμάτη και ηχογραφούν ως ορχήστρα του Βαγγέλη Παπαθανασίου 4 τραγούδια του Γιώργου Ρωμανού.
Το 1965 ηχογραφούν το Jeronimo Yanka που σημείωσε τεράστια επιτυχία.
Το 1967 δημιουργεί στην Αθήνα τους Aphrodite’s Child με τους: Ντέμη Ρούσσο, Λουκά Σιδερά και Αργύρη Κουλούρη και φεύγουν για το Παρίσι, όπου το συγκρότημα σημείωσε τεράστια επιτυχία στην Ευρώπη.
Το 1975 αποχωρεί από τους Aphrodite’s Child για σόλο καριέρα και εγκαθίσταται στο Λονδίνο όπου θα συνθέσει μερικά από τα πιο σημαντικά του έργα όπως, Albedo 0.39, Spiral, Heaven & Hell, China, Beaubourg και See you later καθώς και τα άλμπουμ: Heaven and Hell (1975), Albedo 0.3 (1976), το Spiral (1977) για το οποίο βραβεύτηκε με το διεθνές βραβείο MIDEM Instrumental, το Beaubourg (1978) και το China (1979). που του δίνουν πλέον την διεθνή του αναγνώριση.
Το 1978 συνεργάστηκε με την Ελληνίδα ηθοποιό Ειρήνη Παππά στο άλμπουμ με τίτλο Ωδές, που περιέχει παραδοσιακά ελληνικά τραγούδια, ενώ το 1986 συνεργάστηκαν ξανά στο άλμπουμ Ραψωδίες. Παράλληλα συνεργάζεται με τον Γιον Άντερσον σε τέσσερα άλμπουμ, το Short Stories (1978), το The Friends of Mr Cairo (1981), το Private Collection (1983) και το Page of Life (1991).
Το 1980 ξεκίνησε να προβάλλεται η αμερικανική τηλεοπτική σειρά Cosmos: A Personal Voyage του Καρλ Σαγκάν, με κύριο θέμα τη θέση του ανθρώπου στο σύμπαν και την ύπαρξη εξωγήινης ζωής. Η μουσική επένδυση των επεισοδίων δημιουργήθηκε από τον Παπαθανασίου, και απέσπασε βραβείο Έμμυ και την παρακολούθησαν περισσότερα από 500 εκατομμύρια τηλεθεατές σε 69 χώρες.
1982: Δημιουργεί το ηχητικό σήμα των ειδήσεων της ΕΡΤ, το οποίο συνέχιζε να ακούγεται στα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων μέχρι σήμερα, με εξαίρεση την περίοδο 2013-2015.
1991: Αναλαμβάνει τη μουσική για τα ντοκιμαντέρ του παγκοσμίου φήμης ωκεανογράφου Ζακ-Υβ Κουστώ.
1998: Γράφει το άλμπουμ Φόρος τιμής στον Γκρέκο, τα έσοδα του οποίου διατέθηκαν για την ενίσχυση της εκστρατείας της εθνικής πινακοθήκης για την απόκτηση του πίνακα του Ελ Γκρέκο Άγιος Πέτρος.
1999: Συνθέτει τη μουσική που συνόδευσε την παρουσίαση του επίσημου εμβλήματος των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, ενώ δημιουργεί και τη μουσική για την τελετή παράδοσης την ολυμπιακής φλόγας τόσο στο Σίδνεϊ όσο και από το Σύδνεϊ στην Αθήνα.
2002: Δημιουργεί την μουσική για το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2002 που πραγματοποιήθηκε στις Ιαπωνία και Κορέα.
Το 1982 συνθέτει τη μουσική “Δρόμοι της φωτιάς“ (Chariots of Fire) που θα του δώσει το Όσκαρ καλύτερης πρωτότυπης μουσικής.
Στις 28 Ιουνίου του 2001, πραγματοποιήθηκε στο Ναό του Ολυμπίου Διός, με χρηματοδότηση της ΝΑΣΑ, η συναυλία “Μυθωδία“. Η μουσική του έργου δημιουργήθηκε ώστε να συνοδεύσει τη διαστημική αποστολή της ΝΑΣΑ 2001: Οδύσσεια στον Άρη Την ημερομηνία αυτή πλανήτης Άρης ευθυγραμμιζόταν με τον Ναό Ολυμπίου Διός στην Αθήνα κι ερχόταν όπως χαρακτηριστικά λένε οι αστροφυσικοί σε σύνοδο. Ήταν μία φαντασμαγορική μουσική παράσταση, κατά τη διάρκεια της οποίας προβάλλονταν με ειδικά οπτικά εφέ απεικονίσεις κυρίως από θεούς της αρχαίας Ελλάδας και διαστημικές εικόνες της ΝΑΣΑ. Τα σολιστικά μέρη του έργου ερμήνευσαν οι σοπράνο Τζέσι Νόρμαν και Κάθλιν Μπατλ. Επίσης συμμετείχε η Μητροπολιτική Ορχήστρα του Λονδίνου, 120μελής χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής ενώ ο ίδιος ο συνθέτης χειριζόταν τα πλήκτρα. Το έργο προβλήθηκε τηλεοπτικά σε όλο τον πλανήτη ενώ υπήρχαν γιγαντοοθόνες και στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Δύο χρόνια αργότερα η ΝΑΣΑ του απένειμε το μετάλλιο δημόσιας συνεισφοράς σε αναγνώριση εξαιρετικής συνεισφοράς στο όραμα της. Το βραβείο αποτελεί την υψηλότερη τιμή από τον Αμερικανικό οργανισμό για μη κυβερνητικά πρόσωπα.
Το 2013, η ΝΑΣΑ υιοθέτησε για δεύτερη φορά τη μουσική του Παπαθανασίου με ένα πρωτότυπο μουσικό έργο που δημιουργήθηκε για να πλαισιώσει το βίντεο από την αποστολή Ήρα (Τζούνο), που απεικονίζει συγχρόνως την κίνηση της Γης και της σελήνης μαζί για πρώτη φορά. Το βίντεο απαθανατίστηκε κατά τη διάρκεια της αποστολής καθ’ οδόν για το σύστημα του πλανήτη Δία
Τον Νοέμβριο του 2014 ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) πρότεινε στον Παπαθανασίου να συνθέσει την μουσική για την πρώτη ιστορική προσεδάφιση σε κομήτη. Έτσι, συνέθεσε μια μουσική τριλογία (Άφιξη, Το ταξίδι του Philae και Το βαλς του Ροζέτα) η οποία παρουσιάστηκε από τον ESA μετά την επιτυχημένη προσεδάφιση του σκάφους Ροζέτα στον κομήτη 67P.
Για την προσφορά του στο Διάστημα, η Διεθνής Αστρονομική Ένωση τίμησε τον Βαγγέλη Παπαθανασίου το 1995, δίνοντας το όνομά του στον Αστεροειδή 6354 που βρίσκεται στην κύρια ζώνη αστεροειδών του ηλιακού συστήματος ανάμεσα στον Άρη και τον Δία. Πλέον ονομάζεται 6354 Vangelis.
Αξιοσημείωτη είναι η προσφορά του Βαγγέλη Παπαθανασίου και στο θέατρο. Το 1983 δημιούργησε τη μουσική για τη παράσταση του Μιχάλη Κακογιάννη, Ηλέκτρα στο Αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, με πρωταγωνίστρια την Ειρήνη Παππά [19]. Επίσης έχει συνεργαστεί με τα Βασιλικά μπαλέτα, καθώς δημιούργησε την μουσική για τρία έργα, Το R B Sque (1980) που παρουσιάστηκε στο Βασιλικό Θέατρο Drury Lane, Το Φρανκενστάιν (1985) και το Η πεντάμορφη και το τέρας (1986).
Το ενδιαφέρον του για τις τέχνες δεν περιοριζόταν μόνο στη σύνθεση μουσικής. Το 1997 έκανε την πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα, καθώς σχεδίασε και διηύθυνε εξ ολοκλήρου την τελετή έναρξης του 6ου Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ανοιχτού Στίβου της IAAF που πραγματοποιήθηκε στο Παναθηναϊκό της Αθήνας.
Το 2003 αποκάλυψε την ικανότητα του στη ζωγραφική παρουσιάζοντας 70 δικά του έργα ζωγραφικής στα πλαίσια της Βαλένσια Μπιενάλ στην Ισπανία. Μετά την επιτυχία της έκθεσης Vangelis Pintura, τα έργα του εκτίθενται σε σημαντικές γκαλερί σε όλο τον κόσμο.[21] Την ίδια χρονιά, ο Παπαθανασίου παρουσίασε επίσης ένα βιβλίο που περιέχει μερικά από τα ωραιότερα έργα του, με τίτλο Vangelis.
Η προσφορά του είναι τεράστια στην παγκόσμια μουσική και θεωρείται πρωτοπόρος της ηλεκτρονικής, progressive και ambient ορχηστρικής μουσικής.
